Ngày 05/6/2023, Chi bộ Thanh tra tỉnh tổ chức hội nghị sinh hoạt thường kỳ tháng 6/2023. Nội dung chủ yếu trong hội nghị sinh hoạt lần này là nhằm thông báo kịp thời các chủ trương, các văn bản mới của Đảng, Nhà nước đến toàn thể đảng viên trong chi bộ; đánh giá tình hình tư tưởng của đảng viên, quần; đánh giá kết quả công tác lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị trong tháng của Chi bộ và việc thực hiện nhiệm vụ của đảng viên; đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương theo quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị; kết quả lãnh đạo chính quyền, các đoàn thể chính trị - xã hội; chỉ rõ ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân để đề ra biện pháp khắc phục, đồng thời xác định rõ nhiệm vụ của chi bộ tháng tiếp theo và biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo.

        Tiếp đó, đại diện lãnh đạo Phòng Thanh tra đã giới thiệu chuyên đề về một số điểm mới của Luật Thanh tra năm 2022 như: Không còn chế định thanh tra nhân dân như được nêu trong Luật Thanh tra năm 2010, bỏ chế định Thanh tra nhà nước; Thẩm quyền ban hành quyết định, kết luận thanh tra: Thuộc Thủ trưởng cơ quan thanh tra (khoản 1 Điều 59 về ban hành QĐ thanh tra; khoản 12 Điều 2 và Điều 78 về ký KL thanh tra; Thủ trưởng của cơ quan QLNN: Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở, CT UBND huyện,… không còn có thẩm quyền ban hành QĐ, KL thanh tra); 
Bổ sung thêm chức năng của cơ quan thanh tra giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện quản lý nhà nước về tiếp công dân và phòng, chống tiêu cực; tiến hành tiếp công dân và phòng, chống tiêu cực theo quy định của pháp luật (Điều 5); Cơ quan thực hiện chức năng thanh tra: Có 05 loại cơ quan thực hiện chức năng thanh tra (Điều 9); bổ sung thêm một số cơ quan có chức năng thanh tra như: Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ và tương đương; Cơ quan thanh tra ở cơ quan thuộc Chính phủ; Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cơ quan cơ yếu Chính phủ. Tổng cục, Cục thuộc Bộ được thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành (Điều 18). UBND tỉnh có quyền thành lập Thanh tra Sở (Điều 26) (hiện chưa có HD cụ thể).
        Bổ sung nhiệm vụ xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra của tỉnh, hướng dẫn Thanh tra sở, Thanh tra huyện xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra để tổng hợp vào kế hoạch thanh tra của tỉnh trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành, để bảo đảm không chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra giữa Thanh tra tỉnh, Thanh tra sở và Thanh tra huyện (điểm mới ở đây là về thẩm quyền phê duyệt kế hoạch thanh tra: chuyển từ Chủ tịch UBND huyện, Giám đốc Sở, ngành về Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch thanh tra chung của tỉnh); bổ sung nhiệm vụ Thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của các sở không thành lập cơ quan thanh tra; Sửa đổi quy định thanh tra tại doanh nghiệp nhà nước: Thanh tra việc quản lý vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước do UBND tỉnh là đại diện chủ sở hữu khi được Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao (Luật năm 2010: thanh tra đối với doanh nghiệp nhà nước do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định thành lập).
        Bổ xung nhiệm vụ quyền hạn của Chánh Thanh tra tỉnh (Điều 24) như quyền hạn XPVPHC hoặc kiến nghị người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (khoản 5 Điều 24); Chánh Thanh tra tỉnh được bổ sung là một trong những chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính (khoản 1 Điều 116); Sửa đổi, bổ sung về thẩm quyền quyết định thanh tra lại: Quyết định thanh tra lại vụ việc đã có KL của Thanh tra Sở, Thanh tra huyện nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật (khoản 4 Điều 24, theo Luật năm 2010, Thanh tra lại ở cấp Sở chỉ khi Chủ tịch UBND tỉnh đồng ý). 
       Các quy định về hoạt động thanh tra được quy định thống nhất tại Chương IV Luật Thanh tra 2022, không phân biệt hoạt động thanh hành chính và hoạt động thanh tra chuyên ngành như Luật Thanh tra 2010; Hoạt động thanh tra được thực hiện theo kế hoạch hoặc đột xuất bỏ quy định hình thức thanh tra thường xuyên theo Luật Thanh tra 2010.
       Thời hạn thanh tra, gia hạn thanh tra, báo cáo kết quả thanh tra, kết luận thanh tra: Tăng thêm thời hạn gia hạn thanh tra (Điều 47); Tăng thêm thời gian xây dựng báo cáo, kết luận thanh tra (Điều 73); Thêm quy định giao dự thảo KL thanh tra (Điều 75); Thêm quy định về việc thẩm định dự thảo kết luận thanh tra (Điều 77).
       Cụ thể hóa các quy định trong Nghị định và Thông tư hướng dẫn Luật Thanh tra năm 2010 vào Luật Thanh tra năm 2022: Quy định cụ thể các bước tiến hành cuộc thanh tra (cụ thể hóa các quy định tại nghị định hướng dẫn và TT số 06/2021/TT-TTCP); xử lý hành vi vi phạm pháp luật của người tiến hành thanh tra (Điều 54); xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra (Điều 55); Quy định về ban hành kết luận thanh tra (Điều 78, một cuộc thanh tra có thể ban hành nhiều kết luận thanh tra để phục vụ kịp thời công tác quản lý nhà nước, quy định rõ thời gian ban hành kết luận thanh tra);
       Luật hóa các tiêu chuẩn bổ nhiệm các ngạch thanh tra viên; bỏ quy định cộng tác viên thanh tra: Tiêu chuẩn chung của các ngạch thanh tra viên chính là tiêu chuẩn bổ nhiệm vào ngạch thanh tra viên (Điều 39) và các ngạch còn lại (thanh tra viên chính, thanh tra viên cao cấp) sẽ đảm bảo các tiêu chuẩn riêng (Điều 40 và Điều 41); bỏ quy định cộng tác viên thanh tra.
Bổ sung các điều kiện bảo đảm hoạt động của cơ quan thanh tra nhà nước (Chương VII): Ngoài nguồn kinh phí hoạt động từ ngân sách nhà nước thì các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hỗ trợ nâng cao năng lực hoạt động thanh tra, tăng cường cơ sở vật chất và khen thưởng, động viên tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác thanh tra (Điều 112)…

           Cũng tại hội nghị sinh hoạt, các đảng viên đã tích cực thảo luận, phân tích một cách khách quan cụ thể về thực trạng, nguyên nhân của việc chậm ban hành kết luận thanh tra tại Thanh tra tỉnh và đưa ra các giải pháp, trong đó gắn trách nhiệm cụ thể theo quy định của pháp luật cho trưởng, phó đoàn thanh tra, thủ trưởng cơ quan chủ trì, thành viên thanh tra, người giám sát, người thẩm định kết luận thanh tra, thực hiện nghiêm việc báo cáo trước khi ban hành kết luận thanh tra. Đồng thời, có hình thức xử lý nếu để xảy ra lộ lọt, không chuyển các vụ việc vi phạm tội phạm sang cơ quan điều tra…; trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị là đối tượng thanh tra trong việc phối hợp với đoàn thanh tra thực hiện công tác thanh tra; xử lý, kiến nghị xử lý ngay đối với các trường hợp chống đối, không hợp tác..., trong quá trình thanh tra; tăng cường việc giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các tồn tại, khó khăn trong hoạt động thanh tra; tăng cường công tác giáo dục về phẩm chất, đạo đức của người cán bộ thanh tra; thường xuyên tập huấn, đào tạo, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ thanh tra; tăng cường kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các cán bộ có vi phạm; trưởng đoàn thanh tra, thành viên đoàn thanh tra phải tự nhận thức, nâng cao trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ…

Nguyễn Đức Minh - Thanh tra tỉnh